नवी संधी, नवा मार्ग
आनंद मापुस्कर, करिअर मार्गदर्शक
तांत्रिक शिक्षणाची आवड बहुतांश विद्यार्थ्यांना असते. म्हणून दहावीनंतर अनेक विद्यार्थ्यांचा ओढा हा तांत्रिक शिक्षण घेण्याकडे असतो. तसंच काहीना दहावीनंतर काही कारणास्तव नोकरीची आवश्यकता असते. अशा विद्यार्थ्यांसाठी ट्रेड अ‍ॅप्रेंटिस प्रशिक्षण योजना ही उत्तम संधी ठरते. त्याविषयी सविस्तर माहिती खास तुमच्यासाठी...
विविध उद्योगांमध्ये आवश्यक असणारे कुशल मनुष्यबळ तयार करण्याच्या उद्देशाने केंद्र व राज्य शासनातर्फे शिकाऊ उमेदवार प्रशिक्षण योजना १९६१पासून सुरु करण्यात आली. इंजिनीअरिंग, केमिकल, प्रिंटिंग, कॅटरिंग अशा ३९ प्रकारच्या उद्योग क्षेत्रात आवश्यक असणाऱ्या मनुष्यबळाचे २५९ व्यवसायांत (ट्रेड) वर्गीकरण केले आहे. यापैकी महाराष्ट्रात सध्या १९७ व्यवसायासाठीचे प्रशिक्षण दिले जाते. दहावीनंतर ज्या विद्यार्थ्यांचा तांत्रिक शिक्षणाकडे ओढा आहे तसेच लगेच नोकरीची आवश्यकता आहे अशा विद्यार्थ्यांना ट्रेड अ‍ॅप्रेंटिस प्रशिक्षण योजना ही उत्तम संधी आहे.
पात्रता
साधारणत: दहावीला ६० टक्के गुण मिळवणं आवश्यक आहे. शारीरिक सक्षमतेचे प्रमाणपत्र द्यावे लागते. कंपनीनुरुप निकषांमध्ये थोडेफार फरक असतात.
प्रशिक्षणार्थीची निवड व प्रशिक्षणाचे स्वरुप
विविध व्यवसायाशी संबंधित कंपन्या त्यांच्या गरजेनुसार वृत्तपत्रांमध्ये प्रशिक्षणार्थी निवडीसाठी जाहिरात देऊन अर्ज मागवतात. यात अपेक्षित शैक्षणिक व शारीरिक पात्रता इ. माहिती देण्यात येते. आलेल्या अर्जांची छाननी करुन योग्य उमेदवारांना लेखी परीक्षा किंवा मुलाखतीसाठी बोलावले जाते व त्यातून प्रशिक्षणार्थी निवडले जातात. बहुतांश कंपन्यांकडे प्रशिक्षणार्थींच्या मुलभूत प्रशिक्षणासाठी स्वत:चे केंद्र असते.
ज्यांच्याकडे स्वत:चे केंद्र नसेल ते इतर व्यावसायिक संस्थांमार्फत प्रशिक्षण उपलब्ध करून देतात. मुलभूत प्रशिक्षण पूर्ण झाल्यावर शिकाऊ उमेदवारांना प्रत्यक्ष कार्यशाळेमध्ये प्रशिक्षण दिले जाते. शिकाऊ उमेदवारी प्रशिक्षण कालावधी यशस्वीपणे पूर्ण करणाऱ्या शिकाऊ उमेदवारांची परीक्षा केंद्र शासनाच्या राष्ट्रीय व्यवसाय प्रशिक्षण परिषदेकडून दरवर्षी एप्रिल व ऑक्टोबर महिन्यांत घेण्यात येते. उत्तीर्ण उमेदवारांना सदर परिषदेकडून प्रमाणपत्र देण्यात येते. हे प्रमाणपत्र आय.टी.आय. समकक्ष समजले जाते.
विद्यावेतन
शिकाऊ उमेदवारांना केंद्र शासनाने मंजूर केलेल्या दरानुसार प्रशिक्षण कालावधीमध्ये विद्यावेतन मिळते. पहिल्या वर्षी रु.८०००/- दुसऱ्या वर्षी रु. ९०००/- तर तिसऱ्या वर्षी रु. १००००/- दरमहा विद्यावेतन दिले जाते.
एप्रिल २०१७ अखेरपर्यंत १०, ५८९ आस्थापनांमध्ये शिकाऊ उमेदवारांच्या एकूण ९८, २७० जागा उपलब्ध असल्याचे आहेत. या जागा पूर्णपणे भरण्यासाठी प्रयत्न केले जात आहेत. जास्तीत जास्त उमेदवारांनी शिकाऊ उमेदवारी योजनेचा लाभ घ्यावा.
अधिक माहितीसाठी व्यवसाय शिक्षण व प्रशिक्षण संचलनालयाची वेबसाईट पहावी.
(http://www.dvet.gov.in/)
तांत्रिक शिक्षणाची आवड बहुतांश विद्यार्थ्यांना असते. म्हणून दहावीनंतर अनेक विद्यार्थ्यांचा ओढा हा तांत्रिक शिक्षण घेण्याकडे असतो. तसंच काहीना दहावीनंतर काही कारणास्तव नोकरीची आवश्यकता असते. अशा विद्यार्थ्यांसाठी ट्रेड अ‍ॅप्रेंटिस प्रशिक्षण योजना ही उत्तम संधी ठरते. त्याविषयी सविस्तर माहिती खास तुमच्यासाठी...
विविध उद्योगांमध्ये आवश्यक असणारे कुशल मनुष्यबळ तयार करण्याच्या उद्देशाने केंद्र व राज्य शासनातर्फे शिकाऊ उमेदवार प्रशिक्षण योजना १९६१पासून सुरु करण्यात आली. इंजिनीअरिंग, केमिकल, प्रिंटिंग, कॅटरिंग अशा ३९ प्रकारच्या उद्योग क्षेत्रात आवश्यक असणाऱ्या मनुष्यबळाचे २५९ व्यवसायांत (ट्रेड) वर्गीकरण केले आहे. यापैकी महाराष्ट्रात सध्या १९७ व्यवसायासाठीचे प्रशिक्षण दिले जाते. दहावीनंतर ज्या विद्यार्थ्यांचा तांत्रिक शिक्षणाकडे ओढा आहे तसेच लगेच नोकरीची आवश्यकता आहे अशा विद्यार्थ्यांना ट्रेड अ‍ॅप्रेंटिस प्रशिक्षण योजना ही उत्तम संधी आहे.
पात्रता
साधारणत: दहावीला ६० टक्के गुण मिळवणं आवश्यक आहे. शारीरिक सक्षमतेचे प्रमाणपत्र द्यावे लागते. कंपनीनुरुप निकषांमध्ये थोडेफार फरक असतात.
प्रशिक्षणार्थीची निवड व प्रशिक्षणाचे स्वरुप
विविध व्यवसायाशी संबंधित कंपन्या त्यांच्या गरजेनुसार वृत्तपत्रांमध्ये प्रशिक्षणार्थी निवडीसाठी जाहिरात देऊन अर्ज मागवतात. यात अपेक्षित शैक्षणिक व शारीरिक पात्रता इ. माहिती देण्यात येते. आलेल्या अर्जांची छाननी करुन योग्य उमेदवारांना लेखी परीक्षा किंवा मुलाखतीसाठी बोलावले जाते व त्यातून प्रशिक्षणार्थी निवडले जातात. बहुतांश कंपन्यांकडे प्रशिक्षणार्थींच्या मुलभूत प्रशिक्षणासाठी स्वत:चे केंद्र असते.
ज्यांच्याकडे स्वत:चे केंद्र नसेल ते इतर व्यावसायिक संस्थांमार्फत प्रशिक्षण उपलब्ध करून देतात. मुलभूत प्रशिक्षण पूर्ण झाल्यावर शिकाऊ उमेदवारांना प्रत्यक्ष कार्यशाळेमध्ये प्रशिक्षण दिले जाते. शिकाऊ उमेदवारी प्रशिक्षण कालावधी यशस्वीपणे पूर्ण करणाऱ्या शिकाऊ उमेदवारांची परीक्षा केंद्र शासनाच्या राष्ट्रीय व्यवसाय प्रशिक्षण परिषदेकडून दरवर्षी एप्रिल व ऑक्टोबर महिन्यांत घेण्यात येते. उत्तीर्ण उमेदवारांना सदर परिषदेकडून प्रमाणपत्र देण्यात येते. हे प्रमाणपत्र आय.टी.आय. समकक्ष समजले जाते.
विद्यावेतन
शिकाऊ उमेदवारांना केंद्र शासनाने मंजूर केलेल्या दरानुसार प्रशिक्षण कालावधीमध्ये विद्यावेतन मिळते. पहिल्या वर्षी रु.८०००/- दुसऱ्या वर्षी रु. ९०००/- तर तिसऱ्या वर्षी रु. १००००/- दरमहा विद्यावेतन दिले जाते.
एप्रिल २०१७ अखेरपर्यंत १०, ५८९ आस्थापनांमध्ये शिकाऊ उमेदवारांच्या एकूण ९८, २७० जागा उपलब्ध असल्याचे आहेत. या जागा पूर्णपणे भरण्यासाठी प्रयत्न केले जात आहेत. जास्तीत जास्त उमेदवारांनी शिकाऊ उमेदवारी योजनेचा लाभ घ्यावा.
अधिक माहितीसाठी व्यवसाय शिक्षण व प्रशिक्षण संचलनालयाची वेबसाईट पहावी.
(http://www.dvet.gov.in/)