गिरणगाव : आउट ऑफ फोकस
संकल्पना : अजित अभिमेषी
छायाचित्र : भरत गांगुर्डे
(पुकार)
एकेकाळी धुरांच्या चिमण्यांनी नटलेल्या गिरणगावाच्या स्कायलाइनमध्ये आता टॉवरची दाटी होऊ लागली आहे. भोंग्याचा आवाज, कामगारांची आंदोलने आणि ही घामाची संस्कृती आता इतिहासजमा झाली आहे. आता उरले आहे ते फक्त नावाचे फलक आणि तुटल्याफुटल्या गिरण्यांचे भग्नावशेष. पण हे अवशेष एका श्रमाच्या इतिहासाची गाथा सांगतात. हा इतिहास छायाचित्रांमधून मांडण्याचा पुकार या संस्थेने केलेला प्रयत्न...
----------------------------------
खच्चीकरणाची पंचवीस वर्षं
जयंत पवार
डॉ. दत्ता सामंत प्रणित मुंबईच्या गिरणी संपाला यावर्षीच्या १८ जानेवारीला पंचवीस वर्षं पूर्ण झाली. ६५ गिरण्यांतल्या अडीच लाख कामगारांनी या संपात भाग घेतला होता. या संपाची संपूर्ण जगाने नोंद घेतली. अधिकृतपणे हा संप आजही मागे घेतलेला नाही. अनेक कामगारांना उद्ध्वस्त करणारा आणि कामगार संस्कृतीला ग्रहण लावणारा हा संप त्यामुळेच ऐतिहासिक ठरतो. त्याची अपरिहार्यता , त्या काळातल्या घडामोडी , त्यावेळचं वातावरण आणि सरकारची भूमिका यांचा वेध घेत ते दिवस पुन्हा जागवणारा लेख.
----------------------------------
सुरु असलेलं गिरणगाव...
सुनील घुमे
एकेकाळी गिरणगावच्या अंगणात ५८ गिरण्या आणि त्यात सुमारे अडीच-पावणे तीन लाख कामगार नांदत होते. ही संख्या रोडावत रोडावत आता जेमतेम सातवर आलीय. एनटीसीच्या सहा आणि खासगीपैकी केवळ एक... रूबी. पुढच्या वर्षापर्यंत यातल्या कितीजणी आणखी माना टाकतात , कोण जाणे...