Putin Ukrainada rusça laf etkenlerni qorumaÄŸa vade ete. FSB terakt azırlaymı?

«Fikir» rubrikası

2015 senesiniñ esas dubarası Minsk añlaşmaları müddetiniñ soñuna kelmesi ola, Ukraina içün telükeli sürpriz ola bile.

«Ukrainanıñ cenüp-şarqında yaşağan ruslar ve Rusiyege qoltutqan rusça laf etken insanlarnı milletçiler aşasın istemeymiz», – dep ayttı Vladimir Putin Saida Medvedevanıñ «Miroporâdok» («Dünyadakinizam») filminde.

Putin Ukrainağa onıñ sıñırları üzerindeki nezaretni keri qaytarmadı, yani bunıñnen beraber Rusiye tarafından yerine ketirilmegen Minsk añlaşmalarınıñ diger noqtalarından sebep Rusiyege qarşı yañı cezalar kirsetile bile.

Faqat Putin Ukraina devletiniñ mustaqil statusını iç bir vaqıt tanımaycaq. Bu sebepten dünyada ya Ukraina, ya Putin olacaq. Ekisiniñ de aynı vaqıtta olması mümkün degil.

Putin dünya sanasında özüni zemaneviy Napoléon olaraq köstere

Putinniñ keçenlerde olıp keçken matbuat konferentsiyasında çıqışı muqayt olmağa mecbur ete. Anda aytqanlarına diqqatnen baqacaq olsaq, er bir işte Ukraina qabaatlı olğanını qayd ete. Kiyev akimiyeti Minsk añlaşmalarını qullanıp, Moskvanıñ aytqanlarından çeşit yollar ile qaçınmağa tırışa.

Donbass işğali ve andaki Kreml qabaatı aqqında bir söz bile çıqmay. Ukrainada cenk başlatqan Rusiyeniñ mesüliyeti aqqında da laf ketmey.

Putin özüni zemaneviy Napoléon sayıp, dünya sanasında öz qanunları ve tertip-nizamını işlete.

Faqat yapqan areketleri neticesinde Napoléon Waterloodan evel oğrağan vaziyetke rastkeldi. Putinge qarşı bütün Avropa (AQŞ endi aytmayıq) küreşe.

Moskvanıñ Ğarp ile «İslâm devletine» qarşı koalitsiyanı qurmaq ıntıluvları Rusiyeniñ Ukrainada yapqan istilâiy ve aydut areketlerini gizlemek istegine oşap kete. Bunıñ neticesinde Yalta-2 añlaşması tizilecek ve Ukraina Dnepr boyu bölünecek kibi ümütleri bar.

Kreml Ukrainağa istilâ etmek içün manaçıq qıdıra

Al-azırda Putin Ukrainağa dos-doğru istilâ etmek içün manaçıq qıdıra. Şunı hatırlatmaq kerek ki, bir vaqıtları KGB hızmetçisi olğan adam muvafaqiyetli olğan ve belgilengen maqsatqa irişmege imkân bergen yollarnı qullanmağa seve.

Ekinci Çeçen cenki 1999 senesi sentâbr 8 ve 13 künleri Moskvadaki Guryanov soqağı ve Kaşirskoye yolunda yüz bergen patlavlardan soñ başladı. «Büyük bir maqsat» içün Putinge hızmet etken FSB çoq tüşünmeyip, içinde insan ile tolu evlerni patlattı.

Putinge 2016 senesiniñ başında Moskvanıñ depressiv rayonlarında acınılmaz insanlar ile tolu bir qaç evni saylap, aynı «tedbirlerni» muvafaqiyet ile keçirmege kim keder ete bile.

Soñra evlerniñ viranelerinde ukrain pasportı tapılır ve «mustaqil» rus televideniyesi (rejimge sadıq olğan «ekspertlerniñ» yardımı ile) bütün dünyağa Moskva ukrain «terroristleriniñ» areketlerine cevap bermek kerek der.

Mında müim olğan bir şey bar, sıqıştırılğan Putin artından başqasını da almağa ister. Bu «başqası» da Ukraina ola bile.

Kreml Ukrainanı terrorizmge qoltutuv ile qabaatlamaq istey. Ukrainada bulunğan bir sıra Rusiye casusını köz ögüne alsaq, bu vaziyetniñ ekinci stsenariyi şöyle ola bile.

Ukrainlerge qarşı provokatsiya yapmaq kerek. Bunıñ içün Rusiye yañı yıl bayramlarında Ukrainanıñ bir qaç büyük şeerinde terakt yapar. Bundan soñra (casuslarınıñ yardımınen) eñ radikal ukrain çevrelerine Moskvadan intiqam almaq kerek olğanını bildirir.

Soñra da FSB bunıñ kibi «qaramanlarğa» Rusiye yolunı açar ve bu «leyhanıñ» evelden belgilengen obyektlerine gizli-gizli ozğarır. Qayda olacağını evelden bilip.

Dünya matbuatında bunıñnen bağlı küçlü bir teşviqat dalğasını başlatıp, yaqalanğan «terroristlerni» Moskvada mahküm etmege imkân olacaq.

Köresiñiz, Rusiye degil, terrorist-devlet Ukrainadır, dep qayd eter. Bizge inanmağan ediñiz.

KGB hızmetçileriniñ niyetlerini ne sebepten aydınlatmaq kerek?

Belki de, 2015 senesiniñ soñunda bunıñ kibi tahminler abartılğan kibi kele bile, amma Ukrainada (ve dünyada) Kreml Qırım işğaline ve Donbass istilâsına cesaret etecegine inanğanlar çoq edimi?

Bu yerde bir vaqıtları Aleksandr Soljenitsınnıñ aytqanlarını hatırlamaq kerek: KGB yapacaq olğan şey aydınlatılsa, o, bu niyetinden ya vazgeçer, ya da o qadar yüksek seviyede yapmaz.

Bir vaqıtları Ukrainada Putin kibi insanlarğa «qadın küçelegi» dey ediler. Onıñ içün eñ müimi ise – başqalardan üstün olmaq.

Bugünde-bugün Putin kerilemelerge azır olğanını kösterse de, böyle bir şey kerçekten bar olğanını aytmaq yañlış.

Bir şey aytıp, başqasını yapa, ve bam-başqasını planlaştıra bile. Qırım ile aynı olğan edi.

Putinniñ netice matbuat konferentsiyasındaki çıqışını Gitlerniñ 1944 senesi yapqan çıqışı ile qıyaslamaq mümkün. Dünyanıñ bunıñ kibi çıqışlardan ne añlaması mümkün edi? Duşmannıñ keyfine baqmaq mümkün edi.

Putin bir qaç kere cevap berip toqtalğan, emin degil kibi ve özü aytqanlarına pek inanmay kibi cevap bere edi. Eñ esası şu ki, körünmegen suflördan yardım beklengende nervalanıp öksürgen edi.

Kederli edi. Rusiyede işler o qadar yahşı degil demek. «Novorossiya» sözüni bile qullanmadı. Neniñ işareti eken?

Diger taraftan, Rusiye Federatsiyasınıñ baş siyasetçisiniñ bunıñ kibi çıqışları pek faydalıdır. Bütün dünya tasilsiz ve aynı vaqıtta kibirli, boş ve meraqsız birine rastkelgeninden daa bir kere emin ola bile. Çıqışta bulunıp, öksüre, burnunı tarta, bir şeyler mırılday.

Ukraina ile bağlı cevaplarnıñ qısqası – Ukrainadan ketmek niyeti yoq. Qartayğan ve şişken «macho» ne uydura bile?

Putin özüne Waterloo azırlay, amma Ukrainağa daa ne qadar zarar ketire bile? Bunıñnen bağlı büyük qorqu bar.

Çünki bugün o, granatanı alğan maymun kibi, er daqqada onı işlete bile. Oynap taşlar da, belki. Ya da silâ alğan deli kibi. Özüni ura bile, başqalarnı da.

Putin Ğarp kerilemelerini qazanmaq içün «Rusiye arbiylerini» Ukrainağa kene ücüm etmege zorlay bile. Artıq onıñ memleketi onıñ içün – qalay askerleridir yalıñız.

Amma bu matbuat konferentsiyasında özüni yaqtı. Çünki aman-aman açıq bir şekilde halqara uquq qaidelerini bozğanını ve şübeli añlaşmalar «qurğanını» tanıdı.

Putinniñ bütün bu areketleri aytqanını, yapqanını ve angi dünyada bulunğanını añlamağan delirgen bir siyaset adamınıñ aqıl aqımını añdıra.

«Kreml soytarınıñ» soñki siyasiy oyunı köstere ki: Putin kerçekten ne yapacağını bilmey. Bu sebepten nevbetteki areketlerini tahmin etmek daa zor.

Suriyede arbiy tedbirlerge başlap, Ukrainadaki mağlübiyetine diqqatnı celp etmemege istedi. Şimdi ise, yeñilmeni gizlemek içün tekrar Ukrainağa qayta bile.

Viktor Kaspruk, mustaqil siyasetşınas

«Fikir» rubrikasında bildirilgen fikir-tüşünceler müelliflerniñ noqtaiy-nazarını aydınlatıp, muarririyetniñ baqışları ile aynı olmaması mümkün

Metnniñ asıl nushası – Radio Svoboda saytında