Ìàðêåòèíã - ëîêîìîòèâ ðèíêîâî¿ åêîíîì³êè

Âîëîäèìèð Ìàëüîâàíèé

Ëþòèé, 2005

Êîð. Àëå æ ïîãîäüòåñü, Âîëîäèìèðå ²âàíîâè÷ó, ùî ç óñüîãî òîãî, ïðî ùî éäå ìîâà, äóæå âàæêî, àáî ìàéæå íåìîæëèâî âèä³ëèòè òîâàðè â³ò÷èçíÿíîãî ïîõîäæåííÿ.  îñíîâíîìó, öå âèñîêîòåõíîëîã³÷í³ òîâàðè ç ðîçâèíóòîãî Çàõîäó. Âè, ÿê äèðåêòîð êîíñàëòèíãîâî¿ ô³ðìè, íå ìîãëè á âèñëîâèòè ñâîþ äóìêó ùîäî ïðè÷èí òàêîãî “çàñèëëÿ”.

Â.Ì. Êîíòàêòóþ÷è â ïðîöåñ³ ñâ ä³ÿëüíîñò³ ç áàãàòüìà ï³äïðèºìöÿìè ð³çíîãî ð³âíÿ òà äîñòàòêó, ïåðåñ³÷íèìè ãðîìàäÿíàìè ìîæíà ÷àñòî ïî÷óòè, ùî, ìîâëÿâ, ìè, óêðà¿íö³, ìàºìî ³íøèé ìåíòàë³òåò; âèñëîâëþºòüñÿ ñóìí³â ùîäî ïåðñïåêòèâ â³ò÷èçíÿíèõ òîâàð³â âèò³ñíèòè ç ðèíêó ³ìïîðòí³. Äåõòî ñòâåðäæóº, ùî ö³ííîñò³ â³ëüíî¿ ðèíêîâî¿ åêîíîì³êè äóæå âàæêî ñïðèéìàþòüñÿ ãðîìàäÿíàìè Óêðà¿íè.

Êîð. Îñîáèñòî ÿ íå çíàþ æîäíî¿ ëþäèíè, ÿêà á íå õîò³ëà ìàòè çðó÷íèé àâòîìîá³ëü, êîìôîðòíå æèòëî ç êîíäèö³îíåðîì, êðàñèâèé îäÿã. Òà é Âè ïî÷àëè ðîçìîâó ñàìå ç öüîãî. Öå äຠìåí³ ïðàâî ñòâåðäæóâàòè, ùî ìàòåð³àëüí³ ö³ííîñò³, ÿê³ â äîñòàòí³é ê³ëüêîñò³ ïðîïîíóº ðèíêîâà åêîíîì³êà, íàäçâè÷àéíî øâèäêî ñïðèéìàºòüñÿ óêðà¿íöÿìè.

Â.Ì. Çâè÷àéíî, ïîòð³áíî ïîãîäèòèñü ç Âàìè. Íàø³ ñó÷àñíèêè íå ðóéíóþòü âèñîêîïðîäóêòèâíó ñó÷àñíó òåõí³êó, ÿê öå ðîáèëè àíãë³éö³ â ñåðåäí³ â³êè, ùîá çáåðåãòè ðîáî÷³ ì³ñöÿ. Îçíàêè ïðèñêîðåíîãî ðóõó, ùå íå º âëàñíå ðóõîì ó ïîòð³áíîìó íàïðÿìêó. ²íîä³ ðóõàòèñü øâèäêî âòðà÷ຠñåíñ, îñê³ëüêè íåâ³äîìèé íàïðÿìîê ðóõó. Ïîäèâèìîñü íà ïðîáëåìó äåùî ç ³íøî¿ ñòîðîíè. Àâòîìîá³ë³, êîìï’þòåðè, åëåêòðîí³êà òà áàãàòî ³íøîãî – öå ëèøå âåðøèíà àéñáåðãó. Òàê áè ìîâèòè, íàäâîäíà ÷àñòèíà â³ëüíî¿ ðèíêîâî¿ åêîíîì³êè.

Êîð. ×è íå îçíà÷ຠöå òå, ùî º á³ëüø çíà÷íà, àëå íåâèäèìà íà ïîâåðõí³ ÷àñòèíà, ÿêà óòðèìóº íà ñîá³ ò³ ìàòåð³àëüí³ áëàãà, ïðî ÿê³ éäå ìîâà?

Â.Ì. Ñàìå òàê. ² ö³ºþ ï³äâîäíîþ ÷àñòèíîþ, º ìàðêåòèíã. Õî÷à öå ïîíÿòòÿ ââ³éøëî íåäàâíî â íàø ëåêñèêîí, àëå éîãî çíà÷åííÿ íå ìîæëèâî ïåðåîö³íèòè. Áåç ðîçóì³ííÿ ô³ëîñîô³¿ ìàðêåòèíãó, áåç çàñòîñóâàííÿ éîãî ïðèíöèï³â òà ³íñòðóìåíò³â ãîä³ é äóìàòè ïðî òå, ùî çìîæåìî êîëèñü êîíêóðóâàòè ç³ ñâî¿ìè òîâàðàìè íå ò³ëüêè íà â³ò÷èçíÿíèõ ðèíêàõ, àëå é íà çàêîðäîííèõ.

Êîð. Îòæå, íåîáõ³äíî âèâ÷àòè ìàðêåòèíã, àëå äëÿ ÷îãî, ÿê³ ïðîáëåìè ç éîãî äîïîìîãîþ ìîæíà âèð³øèòè?

Â.Ì. ª ñóòòºâà ïðè÷èíà, ÷îìó íåîáõ³äíî âèâ÷àòè ìàðêåòèíã. Ìàðêåòèí㠖 öå óñå ïðîíèçóþ÷èé àñïåêò ñó÷àñíî¿ êóëüòóðè ñóñï³ëüñòâà, ùî ñïîâ³äóº ö³ííîñò³ â³ëüíî¿ ðèíêîâî¿ åêîíîì³êè, âïëèâຠíà âñ³ ñïðàâè â ö³ëîìó ñâ³ò³. Çíàííÿ ïðîöåñó ñïðèéíÿòòÿ ñóñï³ëüñòâîì ìàðêåòèíãó, ðîçóì³ííÿ éîãî ôóíêö³îíóâàííÿ â óìîâàõ íàðîñòàþ÷î¿ ãëîáàë³çàö³¿ â³ëüíî¿ ðèíêîâî¿ åêîíîì³êè ñòຠàòðèáóòîì ñó÷àñíî¿ îñâ³÷åíî¿ îñîáèñòîñò³.

Ùå îäíà ïðàêòè÷íà â³äïîâ³äü íà öå ïèòàííÿ ïîëÿãຠâ ò³ì, ùî âëàñíå ìàðêåòèíã, ÿê ñôåðà ä³ÿëüíîñò³, ïðîïîíóº áàãàòî ìîæëèâîñòåé äëÿ ïîáóäîâè êàð'ºðè: ó ðåêëàì³, ïðîäàæàõ, îïòîâîìó ïðîäàæ³, òîâàðíîìó ìåíåäæìåíò³ é ³íøèõ ñôåðàõ áåç íåîáõ³äíîñò³ ìàòè çíà÷íèé ïî÷àòêîâèé êàï³òàë.

Êîð. Àëå æ äåõòî ìîæå ³ íå ïëàíóâàòè êàð'ºðó â ìàðêåòèíãó.

Â.Ì. Öå çîâñ³ì íå îçíà÷àº, ùî âèâ÷åííÿ ìàðêåòèíãó çîâñ³ì í³÷îãî íå äຠÂàì. ²íîä³ Âàì äîâåäåòüñÿ ïîì³íÿòè õàðàêòåð ñâî¿õ çàíÿòü òàêèì ÷èíîì, ùî â ìàéáóòíüîìó âàñ áóäóòü îòî÷óâàòè áàãàòî ëþäåé, ÿê³ ïðèéìàþòü àêòèâíó ó÷àñòü ó ìàðêåòèíãîâ³é ä³ÿëüíîñò³. Âèâ÷åííÿ ïðèíöèï³â ìàðêåòèíãó ìîæå äîïîìîãòè ï³äâèùèòè âëàñíó ïðîäóêòèâí³ñòü ïðàö³, ïåðåòâîðèòèñÿ â ö³ííîãî ñï³âðîá³òíèêà. Íà äîäàòîê äî öüîãî, áàãàòî çíàíü ³ ïðèéîì³â, ïðèäáàíèõ ó ïðîöåñ³ âèâ÷åííÿ ìàðêåòèíãó, ìîæóòü áóòè çàñòîñîâàí³ â ³íøèõ ñôåðàõ á³çíåñó.

Êîð. Ìàáóòü ö³ ïðèíöèïè îñîáëèâî âàæëèâî çàñòîñîâóâàòè ó âèïàäêó çàïî÷àòêóâàííÿ âëàñíîãî á³çíåñó?

Â.Ì. ßêùî æ âè ïëàíóºòå â³äêðèòè âëàñíèé á³çíåñ, ìàðêåòèíã ó öüîìó âèïàäêó – öå ãðà, ïðàâèëà ÿêî¿ âè ïîâèíí³ ðîçóì³òè äëÿ òîãî, ùîá áóòè óñï³øíèì.

Áåçóìîâíî, ìàðêåòèíã âèêîðèñòîâóºòüñÿ íå ò³ëüêè îðãàí³çàö³ÿìè ³ ëþäüìè â ñôåð³ á³çíåñó, àëå ÷àñòî çà éîãî ìåæàìè. Íàïðèêëàä, ó ïðîöåñ³ ïîøóêó ðîáîòè, êîëè âàì äîâåäåòüñÿ, âèêîðèñòîâóþ÷è çíàííÿ ìàðêåòèíãó, ïðîñóâàòè ñàìîãî ñåáå íà ðèíêó ïðàö³. Âèâ÷åííÿ ïðèíöèï³â ìàðêåòèíãó áóäå äîïîìàãàòè êîæíîìó, õòî öå ðîáèòü, äîñÿãàòè íàì³÷åíî¿ ìåòè ó ñâî¿é êàð'ºð³.

Êîð. Àëå ÿêùî æ ëþäèíà ìîëîäà, ³ ¿é ùå ðàíî äóìàòè ïðî ñâîþ êàð'ºðó, àáî ãðîìàäÿíèí çíàõîäèòüñÿ íà çàñëóæåíîìó â³äïî÷èíêó?

Â.Ì.  öüîìó âèïàäêó çíàííÿ ìàðêåòèíãó äîçâîëèòü ñòàòè á³ëüø îá³çíàíèì ïîêóïöåì, îñê³ëüêè âè çìîæåòå ðîçóì³òè, ÿê íà ïðàêòèö³ ìàðêåòèíã âïëèâຠíà ïðîöåñ çä³éñíåííÿ ïîêóïêè.

Ìàðêåòèíã ³ Ïîëòàâùèíà

Êîð. ×è ìîãëè âè êîðîòêî íà ðåàëüíèõ ïðèêëàäàõ äîâåñòè ïåðåâàãè ìàðêåòèíãîâèõ ï³äõîä³â â ñôåð³ á³çíåñó â ïîð³âíÿíí³ ç òðàäèö³éíèìè ìåòîäàìè?

Â.Ì. Çà Ô³ë³ïîì Êîòëåðîì, ìàðêåòèí㠖 öå ïðîöåñ ñòâîðåííÿ ö³ííîñòåé òà îáì³í íèìè. Òîáòî, ñïî÷àòêó ïåðø ÷èì ðîçðàõîâóâàòè íà ÿê³-íåáóäü áëàãà, òðåáà ñàìîìó ö³ áëàãà ñòâîðèòè, à âæå ïîò³ì ðîçðàõîâóâàòè íà áëàãà â³ä ³íøèõ. Ñòâîðåííÿ ö³ííîñòåé íåîáõ³äíå â óñ³õ ñôåðàõ ä³ÿëüíîñò³: â ïðîìèñëîâîñò³, òîðã³âë³, ñôåð³ ïîñëóã, â áàíê³âñüê³é ñôåð³. ßê ùî âè - âèðîáíèê òîâàð³â ÷è ïîñëóã, òî ç ³íøî¿ ñòîðîíè ïðîöåñó îáì³íó - ê볺íò, ÿêèé º äæåðåëîì âàøîãî äîõîäó, ïðèáóòêó, ìàòåð³àëüíèõ áëàã. Ùîäî öüîãî ïîíÿòòÿ, òî â íàøîìó ñóñï³ëüñòâ³ ùå º äîñòàòíüî ðîçóì³ííÿ ³, â³äïîâ³äíî, ñïðèéíÿòòÿ. À îò êîëè ìîâà éäå ïðî âíóòð³øí³õ ê볺íò³â, äî ÿêèõ íåîáõ³äíî â³äíåñòè ñï³âðîá³òíèê³â, êåð³âíèê³â, ³íøèõ ÷ëåí³â êîëåêòèâó, òî òóò ì³ñöåâèé ìåíòàë³òåò äຠñóòòºâ³ çáî¿. Êàì³íü ñïîòèêàííÿ â òîìó, ùî ïîòð³áíî ïðèçíàòè íàÿâí³ñòü îáì³íó ö³ííîñòÿìè âñåðåäèí³ ô³ðìè ì³æ âñ³ìà áåç âèêëþ÷åííÿ ïðàö³âíèêàìè. Ñàìå îáì³í, à íå ïðèìóñ, òèñê, àáî ³íîä³ íàâ³òü â³äâåðòà åêñïëóàòàö³ÿ. Îòæå, ñàìå íà ïðèíöèïàõ ñïðàâåäëèâîãî îáì³íó ïîáóäîâàí³ âçàºìîâ³äíîñèíè ÷ëåí³â êîëåêòèâó â òèõ ô³ðìàõ, òîâàðè ÿêèõ ìè âñ³ òàê ëþáèìî êóïóâàòè.

Êîð. Îáì³í ö³ííîñòÿìè. À ÿêùî éîãî íåìàº, ùî öå ìîæå îçíà÷àòè äëÿ ï³äïðèºìöÿ, ÷è ïîêóïöÿ?

Â.Ì. Íà ïèëîñîñ³, ÿêèé ïðèäáàíèé íà ô³ðì³ “Ï”, âåëèêèìè ë³òåðàìè íàïèñàíî, ùî éîãî ïîòóæí³ñòü ñêëàäຠ1500 Âàòò. Òå ñàìå íàïèñàíî íà åòèêåòö³, ÿêà íàêëåºíà íà íèæí³é êðèøö³. Îñê³ëüêè ïîïåðåäí³é äîñâ³ä åêñïëóàòàö³¿ â³ò÷èçíÿíèõ ïèëîñîñ³â ïîòóæí³ñòþ âäâ³÷³ ìåíøîþ âêàçóâàâ íå òå, ùî çà òàêèõ óìîâ ïîòð³áíî âèòðàòèòè ÷èìàëî çóñèëü, ïðèáèðàþ÷è â äîì³, òî áóëî ÿñíî, ùî ïèëîñîñ ó äâ³÷³ ïîòóæí³øèé ïîâèíåí ðîáèòè öþ ðîáîòó øâèäøå. Ïåðøèé æå äåíü ïîêàçàâ, ùî íà䳿 íå âèïðàâäàëèñü. Ïèëîñîñ õî÷ áóâ íå ïîãàíèé, àëå ñóòòºâèõ çì³í íå â³äáóëîñü. Âèì³ðè ïîêàçàëè, ùî çàäåêëàðîâàíà ïîòóæí³ñòü íå â³äïîâ³äàëà ä³éñíîñò³ ³ ñêëàäàëà òðîõè á³ëüøå ïîëîâèíè ò³º¿, ÿêà âêàçàíà íà ïèëîñîñ³ òà ïàñïîðò³. Î÷åâèäíî, òàêà â³äîìà ô³ðìà íå çîâñ³ì ðîçó쳺 ïðèíöèïè ìàðêåòèíãó. Ñïðîáè ÿêîñü äîíåñòè ïðîáëåìè äî êåð³âíèöòâà ô³ðìè íàøòîâõíóëèñü íà ñò³íó íåðîçóì³ííÿ.

Êîð. Àëå æ â³äîìî, ùî ðîçãëÿä ñêàðãè, öå ìîæëèâ³ñòü ïîâåðíóòè î÷³êóâàííÿ â³ä ñåðâ³ñó. Íåîáõ³äíî âèçíàâàòè ñâî¿ ïîìèëêè ³ ðîáèòè óñå ìîæëèâå, ùîá ðîçâ'ÿçàòè ïðîáëåìó øâèäêî ³ òàê, ùîá ê볺íò áóâ çàäîâîëåíèé.  òàêèõ ñèòóàö³ÿõ çàçâè÷àé âèíîñÿòü ïîäÿêó ê볺íòîâ³ çà òå, ùî â³í äîí³ñ äî âàøî¿ óâàãè ñâî¿ òóðáîòè.

Â.Ì. Ñàìå òàê. Äåÿê³ ëþäè çàîõî÷óþòü ê볺íò³â äî òîãî, ùîá âîíè âèñëîâëþâàëè ñêàðãè. Ó êíèç³ Áàðëîó ³ Ìîëëåðà çðîáëåíèé àêöåíò íà êîíöåïö³¿ “ñêàðãà öå ïîäàðóíîê”. Àâòîðè ï³äêðåñëþþòü, ùî ñêàðãà çàáåçïå÷óº çâîðîòíèé çâ'ÿçîê, ÿêèé ìîæå äîïîìîãòè ñåðâ³ñ-ïðîâàéäåðîâ³ é îðãàí³çàö³¿ øâèäêî ïåðåêëþ÷èòè ðåñóðñè äëÿ âèð³øåííÿ ïðîáëåìè, ÿêà çàâàæຠçàäîâîëüíÿòè ïîòðåáè ê볺íòà ùîíàéêðàùå. Ò³ ëþäè, ùî òàê äóìàþòü, çâè÷àéíî ìàþòü ñåíñ.

Êîð. Àëå æ çàóâàæèìî, ùî âèðîáíèê ÷è ïðîäàâåöü òàêîæ ëþäèíà ³ íå çàñòðàõîâàíà â³ä ïîìèëîê.

Â.Ì. Êëþ÷ äî òîãî, ÿê çìåíøèòè íåãàòèâí³ íàñë³äêè â³ä òàêèõ ïîìèëîê – âèáà÷èòèñÿ, ïðèéìàþ÷è íà ñåáå â³äïîâ³äàëüí³ñòü, à ïîò³ì øâèäêî ³ â³äïîâ³äíî âèð³øóâàòè ïðîáëåìó àáî íàäàòè íåîáõ³äíó ³íôîðìàö³þ. Îäíà ç íàéá³ëüøèõ ïîìèëîê, ùî ìîæóòü äîïóñêàòè ïðîäàâö³ ÷è âèðîáíèêè – íå âèçíàííÿ â³äïîâ³äàëüíîñò³ ïåðåä ê볺íòîì. ßêùî âè, âàøà îðãàí³çàö³ÿ, òîâàðè àáî ñåðâ³ñ âèêëèêàþòü íåçðó÷íîñò³ àáî íåçàäîâîëåí³ñòü ê볺íòà, â³çüì³òü íà ñåáå â³äïîâ³äàëüí³ñòü ³ ïðàöþéòå ðàçîì ³ç ê볺íòîì ó íàïðÿìêó ïîøóêó ïðèéíÿòíîãî ð³øåííÿ. ßêùî ðîáèòè ïî-³íøîìó, òî ìîæíà îòðèìàòè íåçàäîâ³ëüíèé ðåçóëüòàò. Ó äåÿêèõ âèïàäêàõ, íàâ³òü ÿêùî ê볺íò íåêîðåêòíî îö³íþº âàø âíåñîê ó éîãî ïðîáëåìó, ìîæå áóòè äîö³ëüíèì óçÿòè íà ñåáå â³äïîâ³äàëüí³ñòü.

²ñòîð³ÿ ïðî òå, íàñê³ëüêè ñèëüíèì ìîæå áóòè ðåçîíàíñ â³ä òàêèõ ä³é, öèðêóëþº áàãàòî ðîê³â. Ãîëîâíèé ãåðîé ö³º¿ ³ñòî𳿠óñï³øíèé óí³âåðìàã Íîðäñòðîì. Íà ïî÷àòêó ³ñòî𳿠ðîçñåðäæåíèé ïîêóïåöü ïðèí³ñ â óí³âåðìàã àâòîïîêðèøêó, ÿêà áóëà ó âèêîðèñòàíí³, ³ ïîñêàðæèâñÿ, ùî âîíà áóëà äåôåêòíà. ϳñëÿ äåÿêî¿ äèñêóñ³¿ ìåíåäæåð áàäüîðî ïðèéíÿâ àâòîïîêðèøêó ³ ïîâåðíóâ ïîêóïöåâ³ ãðîø³. Öå ìîãëî á çäàâàòèñü íå ÷èìîñü íåçâè÷àéíèì, ÿêáè íå òà îáñòàâèíà, ùî öåé óí³âåðìàã í³êîëè íå ïðîäàâàâ àâòîïîêðèøîê.

Êîð. ×îìó ìåíåäæåð âäàâñÿ äî íàñò³ëüêè åêñòðåìàëüíèõ ä³é?

Â.Ì. Ïîäóìàéòå ïðî ðåêëàìó ç ïåðøèõ âóñò ³, ÿê ¿¿ ðåçóëüòàò, - ëîÿëüí³ñòü ê볺íò³â. Áóëà ïîêóïêà øèíè â ìàãàçèí³ íàñïðàâä³ ÷è í³, öå íåñóòòºâî. Òàêèé íåçâè÷àéíèé ï³äõ³ä ó âèð³øåíí³ îðäèíàðíî¿ ïðîáëåìè ê볺íòà ìîæå äàòè äèâ³äåíäè â òðèâàëîìó ìàéáóòíüîìó.

Îñü äåê³ëüêà âàæëèâèõ ôàêò³â. Ìàéæå òðè äåñÿòèë³òòÿ äîñë³äíèöüêà ô³ðìà TARP ïðîâîäèëà ð³çí³ äîñë³äæåííÿ, ùîá âèçíà÷èòè âïëèâ ñåðâ³ñó ê볺íò³â. Äîñë³äæåííÿ ïîêàçàëè íàñòóïíå:

• Äëÿ îðãàí³çàö³¿ ïðèäáàííÿ íîâîãî ê볺íòà, ïðèíàéìí³, ó ï'ÿòü ðàç³â äîðîæ÷å, í³æ óòðèìàííÿ ñòàðîãî.
• Ïðèíàéìí³ 50% ê볺íò³â, ùî ìàëè ïðîáëåìè ç îáñëóãîâóâàííÿì àáî òîâàðîì íå áóäóòü ñêàðæèòèñÿ ó âàøó îðãàí³çàö³þ äëÿ îòðèìàííÿ äîïîìîãè. Âîíè áóäóòü ïðîñòî éòè â áóäü-ÿêå ³íøå ì³ñöå.
• Íåçàäîâîëåí³ ê볺íòè áóäóòü ãîâîðèòè íå ìåíø ÷èì ø³ñòíàäöÿòè ñâî¿ì äðóçÿì ïðî íåãàòèâíèé äîñâ³ä, ÿêèé âîíè îòðèìàëè ïðè êîíòàêò³ ç âàøîþ îðãàí³çàö³ºþ.
• Ñåðåäí³ âòðàòè â á³çíåñ³ ñêëàäàþòü â³ä 10 äî 15% ê볺íò³â ó ð³ê ÷åðåç ïîãàíå îáñëóãîâóâàííÿ.

Íàâåäåí³ ïðèêëàäè äåìîíñòðóþòü ÷èñëåíí³ íåâèêîðèñòàí³ ðåçåðâè äëÿ ïîêðàùåííÿ îáñëóãîâóâàííÿ ê볺íò³â.

Êîð. Òîáòî, ÿêùî ïîêðàùèòè ñïðàâè ó çàñòîñóâàíí³ ³íñòðóìåíò³â ìàðêåòèíãó, òî ÷è íå îçíà÷ຠöå ñòâîðèòè óìîâè äëÿ åêîíîì³÷íîãî çðîñòàííÿ Ïîëòàâñüêîãî ðåã³îíó?

Ãðàäóñè ³ ìàðêåòèíã

Â.Ì. Çâè÷àéíî, ïðîáëåìè âèêîðèñòàííÿ ³íòåëåêòóàëüíîãî òà ïðîìèñëîâîãî ïîòåíö³àëó íàøîãî ì³ñòà òà îáëàñò³ çàëèøàþòüñÿ àêòóàëüíèìè îñîáèñòî äëÿ ìåíå. Îáãîâîðþþ÷è ïðîáëåìó âèêîðèñòàííÿ åíåð㳿 ñîíöÿ â ïóáë³êàö³¿ â³ä 20 ëèñòîïàäà 2003 ðîêó ó “Âå÷³ðí³é ÏîëòàⳔ, ìè òîðêàëèñü öüîãî ïèòàííÿ. ³äñóòí³ñòü ñâîº÷àñíîãî ðåàãóâàííÿ íà ïîò³ê ÿê³ñíî¿ òà îäíî÷àñíî äåøåâî¿ ïðîäóêö³¿ åëåêòðîííî¿ ïðîìèñëîâîñò³ ç-çà êîðäîíó íà âñ³õ ð³âíÿõ ïðèçâåëî äî ïîâíî¿ çóïèíêè ö³º¿ ãàëóç³ â Óêðà¿í³. Çãàäàéìî ïîò³ê äåøåâî¿ ãîð³ëêè. Ñüîãîäí³ ìè âñ³ áà÷èìî, ùî ëèøå åêñêëþçèâíà çàêîðäîííà ïðîäóêö³ÿ ïðèñóòíÿ íà ðèíêó. Îòæå, äåùî ìîæåìî, ÿêùî çàõî÷åìî.  ö³ëîìó íà ðèíêó àëêîãîëüíèõ íàïî¿â â Óêðà¿í³ ïåðåâàæຠïðîäóêö³ÿ â³ò÷èçíÿíà.

Êîð. Àëå æ ìè áà÷èìî, ùî íå äèâëÿ÷èñü íà íàÿâí³ñòü âëàñíîãî ë³êåðî-ãîð³ë÷àíîãî çàâîäó â Ïîëòàâ³ òà ðåã³îí³ öÿ ãîð³ëêà íå ïåðåâàæຠíà ïðèëàâêàõ ìàãàçèí³â. Íåâæå ³ òóò íå ñïðàöþâàâ ìàðêåòèíã?

Â.Ì. Ó Âàøîìó çàïèòàíí³ âæå º, íàæàëü, â³äïîâ³äü. Ìè ïðîâåëè äîñë³äæåííÿ ðèíêó àëêîãîëüíèõ íàïî¿â â Óêðà¿í³ â 2002 ðîö³. Çàóâàæèìî, ùî òåíäåíö³¿ â íàñòóïí³ ðîêè, çáåðåãëèñü ò³ æ ñàì³. Âèÿâëÿºòüñÿ, ïåðåìîãòè çàêîðäîííèõ êîíêóðåíò³â â Óêðà¿í³, ùå íå îçíà÷àº, ïåðåìîãòè â³ò÷èçíÿíèõ êîíêóðåíò³â ó ñåáå âäîìà. Àäæå ³ííèöüêà îáëàñòü âèðîáëÿº ìàéæå â ñ³ì ðàç³â á³ëüøå ë³êåðî-ãîð³ë÷àíèõ íàïî¿â, ÷èì Ïîëòàâñüêà îáëàñòü. Ïðè÷îìó, íàñåëåííÿ ³ííèöüêî¿ îáëàñò³ êóïóº ãîð³ë÷àíèõ âèðîá³â â ÷îòèðè ðàçè ìåíøå, ÷èì ¿õ âèðîáëÿºòüñÿ â îáëàñò³. Òðè ÷åòâåðò³ âèðîáëåíî¿ ïðîäóêö³¿ ïðîäàºòüñÿ â ³íøèõ ðåã³îíàõ Óêðà¿íè ³ çà ¿¿ ìåæàìè. Òàêèõ ðåã³îí³â â Óêðà¿í³, äå âèðîáíèöòâî àëêîãîëüíèõ íàïî¿â ïåðåâàæຠñïîæèâàííÿ, àæ ñ³ì.

Êîð. À ùî öå îçíà÷ຠäëÿ ïåðåñ³÷íîãî ïîëòàâöÿ? ×è âèã³äíî ïîëòàâöþ, ùîá Ïîëòàâñüêà îáëàñòü íàðîùóâàëà âèðîáíèöòâî òà ðåàë³çàö³þ àëêîãîëüíèõ íàïî¿â äåñü â ³íøèõ îáëàñòÿõ?

Â.Ì. ßê áè Ïîëòàâñüêà îáëàñòü ìàëà òàêå ñï³ââ³äíîøåííÿ, ÿêå ìຠ³ííèöüêà îáëàñòü, òî çà îö³íêîþ òîâàðíèé âèïóñê ò³ëüêè â ö³é ãàëóç³ ì³ã áè çðîñòè íà òðèñòà ï’ÿòäåñÿò ì³ëüéîí³â ãðèâåíü. Ïîãîäüòåñü, ùî öå â³äðàõóâàííÿ â ì³ñöåâèé áþäæåò, öå çàðïëàòà, ðîáî÷³ ì³ñöÿ ³, âðåøò³ ðåøò, ³íâåñòèö³¿ â ³íø³ ãàëóç³ ïðîìèñëîâîñò³, ô³íàíñóâàííÿ ì³ñöåâèõ ñîö³àëüíèõ ïðîãðàì.

Êîð. Ñòຠî÷åâèäíèì, ùî ìàðêåòèí㠖 öå íàäçâè÷àéíî ñåðéîçíî.

Â.Ì. Ñëàáê³ñòü ìàðêåòèíãó â ì³ñò³ Ïîëòàâ³ òà îáëàñò³ ïðèçâîäèòü äî òîãî, ùî âñå á³ëüøå ìàãàçèí³â, áàíê³â, ïðîäóêö³¿ ç ³íøèõ ðåã³îí³â ïîÿâëÿºòüñÿ ó íàøîìó ì³ñò³. ×îãî ò³ëüêè âàðòà ñèòóàö³ÿ íà ðèíêó áàíê³âñüêèõ ïîñëóã. Çà 2005 ð³ê â ì. Ïîëòàâ³ ïîÿâèëèñü äîäàòêîâî äî ³ñíóþ÷èõ òðèäöÿòè áàíê³â ùå òðè àáî ÷îòèðè. Àëå çãàäàéìî, ùî â óìîâàõ çíà÷íî á³ëüøîãî ð³âíÿ âèðîáíèöòâà áóëî ëèøå ê³ëüêà áàíê³â ³ âîíè ïîâí³ñòþ âèêîíóâàëè ñîö³àëüíå çàìîâëåííÿ. Òàêå âðàæåííÿ, ùî íàø³ êîíêóðåíò³ ç ³íøèõ ðåã³îí³â, âáà÷àþ÷è ñëàáê³ñòü ìàðêåòèíãîâî¿ ñòðàòå㳿 ïîëòàâñüêèõ ñóᒺêò³â ãîñïîäàðñüêî¿ ä³ÿëüíîñò³, ðîçãëÿäàþòü ïðîñóâàííÿ íà íàø ðèíîê ÿê ëåãêó ïðîãóëÿíêó. Öå íå ìîæå áóòè íå îáðàçëèâèì äëÿ íàñ.

Êîð. Çã³äíî ç åêîíîì³÷íèìè çàêîíàìè, êîíêóðåíö³ÿ – öå àòðèáóò ðèíêîâî¿ åêîíîì³êè. Êîíêóðåíö³ÿ çìóøóº øóêàòè ðåçåðâè, ï³äâèùóâàòè ÿê³ñòü òîâàð³â òà ïîñëóã. ×è íå îçíà÷ຠöå, ùî êîíêóðåíö³ÿ – öå áëàãî äëÿ ïåðåñ³÷íîãî ïîëòàâöÿ?

Â.Ì. Öå ÿê â ñïîðò³. ª ò³ õòî âèãðàþòü, à º ò³, õòî ïðîãðàº. Íàì áè âñ³ì õîò³ëîñü, ùîá ÷åìï³îíàò ïî ôóòáîëó âèãðàëà “Âîðñêëà”. ßêùî â êîíêóðåíòí³é áîðîòüá³ âèãðàþòü âèðîáíèêè òîâàð³â ÷è ïîñëóã ç ³íøèõ ðåã³îí³â, òî ³ ïðèáóòîê ³äå â ³íø³ ðåã³îíè. À ç ÷èì ìè çàëèøèìîñü? Îòæå ñèòóàö³ÿ íà ðèíêàõ òîâàð³â òà ïîñëóã â ì³ñò³ Ïîëòàâ³ âèìàãຠñàìå ïîøóêó ðåçåðâ³â òà âèêîðèñòàííÿ ¿õ äëÿ òîãî, ùîá ïåðåìîãòè â êîíêóðåíòí³é áîðîòüá³, à íå çäàâàòè ïîçèö³¿, ïîãîäæóþ÷èñü íà íåçàâèäíó ðîëü àóòñàéäåðà.

Øêàëà îö³íêè âçàºìèí ³ç ê볺íòîì

Êîð. Ìàáóòü ³ñíóº ÷èìàëî ³ ³íøèõ ïðèêëàä³â íåâèêîðèñòàíèõ ðåçåðâ³â. ×è º ÿê³ñü êîíêðåòí³ ðåêîìåíäàö³¿ ÿê çì³íèòè ñèòóàö³þ íà êðàùå?

Â.Ì. ×àñòî ³ íàâ³òü íà äóæå âèñîêîìó äåðæàâíîìó ð³âí³ ìîæíà ïî÷óòè ïðî íåîáõ³äí³ñòü ³íâåñòèö³é â óêðà¿íñüêó åêîíîì³êó. Çíîâó æ òàêè éäå ìîâà ïðî ïðèñêîðåííÿ ðóõó, à íå ïðî òå, â ÿêîìó íàïðÿìêó ðóõàòèñü. Áåç ïåðåãëÿäó ô³ëîñîô³¿ âåäåííÿ á³çíåñó íà ñó÷àñíîìó åòàï³ ãîä³ é äóìàòè ïðî ðåàëüí³ óñï³õè.

Êîð. ×è ìîæëèâî íà êîíêðåòíèõ ïðèêëàäàõ ïðîäåìîíñòðóâàòè âàæëèâ³ñòü ðåàë³çàö³¿ òàêî¿ òåçè?

Â.Ì. Î÷åâèäíî Âè òà êîæíèé ïîëòàâåöü ÷è ïîëòàâ÷àíêà âæå äàâíî ñòèêíóëèñü ç ïðîáëåìîþ çðîáèòè ÿêóñü íåîáõ³äíó ïîêóïêó. À ÿêùî öèõ ïîêóïîê ïîòð³áíî ê³ëüêà? Íåîáõ³äíî âèòðàòèòè ÷èìàëî ÷àñó, ùîá çàïàñòèñü âñ³ì íåîáõ³äíèì. À äå âçÿòè òîé ÷àñ, êîëè êîæåí çìàëêó çíàº, ùî ÷àñ – öå ãðîø³? Äàâàéòå ç Âàìè ðîçãëÿíåìî øêàëó îö³íêè âçàºìèí ç ê볺íòîì ³ ïîïðîáóºìî îö³íèòè íàâåäåí³ âèùå ïðèêëàäè ñàìå çà ö³ºþ øêàëîþ.

Çðàçêîâèé (4). Ñåðâ³ñ, ùî âèõîäèòü çà ðàìêè îðäèíàðíîãî ïîïàäຠâ öþ êàòåãîð³þ. Ïðèêëàä: Àâòîìîá³ëüíà ìàéñòåðíÿ ðîáèòü çîâí³øíþ îáðîáêó àâòîìîá³ëÿ, íà ÿêîìó âîíè çàì³íèëè òðàíñì³ñ³þ. Âëàñíèê ñàëîíó êðàñè çàáåçïå÷óº áåçêîøòîâíèé øâåäñüêèé ìàñàæ ïîñò³éí³é ê볺íòö³ â äåíü ¿¿ íàðîäæåííÿ.

Âèùå çà ñåðåäí³é (3). Ñåðâ³ñ ö³º¿ êàòåãî𳿠éäå ïîïåðåäó çâè÷àéíîãî ³ ìîæå ïðèºìíî çäèâóâàòè ê볺íòà, àëå íå âðàæຠàáî äèâóº éîãî. Ïðèêëàä: Ðåãóëÿðíèé â³äâ³äóâà÷ áàðà îäåðæóº áåçêîøòîâíî äðóãó ïîðö³þ âèïèâêè â³ä áàðìåíà. Áàíê³âñüêèé ñëóæáîâåöü ïðåçåíòóº íàñò³ííèé êàëåíäàð ê볺íòîâ³ ï³ñëÿ çàâåðøåííÿ îïåðàö³¿.

Ñåðåäí³é (2). Ñåðâ³ñ öüîãî ð³âíÿ íàäຠïîñëóãè, ÿêèõ î÷³êóº ê볺íò. Ïðèêëàä: Ê볺íò çàëèøຠðå÷³ äëÿ ïðàííÿ, çàáèðàþ÷è ¿õ, â³í áà÷èòü, ùî ñîðî÷êè íàêðîõìàëåí³, ÿê ³ áóëî ïîòð³áíî, âèñÿòü íà ïë³÷êàõ ³ ïîì³ùåí³ â ïëàñòèêîâèé ïàêåò. Ïðîäàâåöü áàêàë³éíîãî ìàãàçèíà çàïèòóº: «Âàì óïàêóâàòè â ïàïåðîâèé àáî ïëàñòèêîâèé ïàêåò?», à ïîò³ì 䳺 â³äïîâ³äíî äî ïîáàæàíü ê볺íòà.

Íèæ÷å ñåðåäíüîãî (1). Ñåðâ³ñ öüîãî ð³âíÿ íàäàºòüñÿ íå òàê, ÿê î÷³êóâàâ ê볺íò ³ ðîç÷àðîâóº éîãî. Ïðèêëàä: Ëèñòîíîøà ïðèíîñèòü ³íø³ ãàçåòè ³ æóðíàëè ï³ñëÿ ñêàðãè ê볺íòà, çàëèøຠ¿õ íà ïîðîç³, äçâîíèòü, à ïîò³ì â³äïðàâëÿºòüñÿ, íå âèáà÷èâøèñü. Ïàö³ºíò ÷åêຠïðèéîìó ë³êàðÿ â êë³í³ö³ 15 ³ á³ëüø õâèëèí ïîíàä ðîçêëàä, ³ êîëè, çðåøòîþ, éîãî îãëÿäàþòü, í³õòî íå ïåðåïðîøóº.

Íåçàäîâ³ëüíèé (0). Ñåðâ³ñ öüîãî ð³âíÿ íå ïðèéíÿòíèé ³ çâè÷àéíî âåäå äî ðîçðèâó â³äíîñèí ³ç ê볺íòîì. Ïðèêëàä: ñàíòåõí³÷íà êîìïàí³ÿ, ùî îãîëîñèëà ïðî «øâèäêèé íåâ³äêëàäíèé ñåðâ³ñ» íàä³ñëàëà ñàíòåõí³êà ò³ëüêè ÷åðåç 4 ãîäèíè, ùîá ïîëàãîäèòè òðóáó, ùî ïðîò³êàº. Çà öåé ÷àñ êèëèìîâå ïîêðèòòÿ ïðîìîêëî, îäíà ñò³íà îáñèïàëàñÿ.

Êîð. Êîìåíòàð³, ÿê êàæóòü, çàéâ³. Ç íàâåäåíèõ ïðèêëàä³â ìîæíà ä³éòè äî âèñíîâêó, ùî çíà÷íî ï³äâèùèòè êîíêóðåíòíîçäàòí³ñòü òîâàð³â òà ïîñëóã ìîæëèâî ³ áåç ³íâåñòèö³é, çì³íþþ÷è ï³äõîäè äî âåäåííÿ á³çíåñó.

Â.Ì. Ñàìå òàê. Çì³íà ï³äõîä³â ó â³äïîâ³äíîñò³ äî âèìîã â³ëüíî¿ ðèíêîâî¿ åêîíîì³êè äàñòü íå ò³ëüêè ï³äâèùåííÿ êîíêóðåíòíîçäàòíîñò³, àëå ³ ïîòóæíèé ïîøòîâõ äî åêîíîì³÷íîãî çðîñòàííÿ. Àäæå çì³íà ô³ëîñîô³¿ âåäåííÿ á³çíåñó âèìàãຠòîãî, ùîá ñïîæèâà÷, òîáòî ëþäèíà, áóëà â öåíòð³ âñüîãî, ùî â³äáóâàºòüñÿ â ñôåð³ á³çíåñó. ßêùî ñåðâ³ñ â ì³ñò³ Ïîëòàâ³ áóäå â³äíåñåíèé äî êàòåãî𳿠çðàçêîâîãî, òî êîæíîìó çàõî÷åòüñÿ ùå ³ ùå ðàç ïðèéòè äî òàêèõ ï³äïðèºìö³â, ïîâòîðèòè ïîêóïêó. Çðîñòàííÿ ðåàë³çàö³¿ òîâàð³â òà ïîñëóã áóäå â³äïðàâíèì ïóíêòîì äî çðîñòàííÿ âèðîáíèöòâà. Çíîâó æ òàêè, ïî÷íå ïðàöþâàòè ðåêëàìà ç ïåðøèõ âóñò, ÿêà, ÿê Âè ðîçó쳺òå, íå âèìàãຠçîâñ³ì í³ÿêèõ âèòðàò. Ïîòóæíèé ïîòåíö³àë äëÿ âåäåííÿ òóðèñòè÷íîãî á³çíåñó â ì³ñò³ Ïîëòàâ³ ìîæå ðîçêðèòèñü ò³ëüêè çà òàêèõ óìîâ.

Êîð. Äåÿê³ ñêåïòèêè â öüîìó ì³ñö³ ïîñì³õíóòüñÿ, ìîâëÿâ, òå ùî òóò íàïèñàíî íå äëÿ íàñ. Ìè ³ áåç ö³º¿ ô³ëîñîô³¿ ïîáóäóâàëè óñï³øíèé á³çíåñ. Ùî á Âè ìîãëè â³äïîâ³ñòè ¿ì?

Â.Ì. Æèòòºâèé äîñâ³ä ïîêàçóº, ùî íå äèâëÿ÷èñü íà ïîòóæíèé òåõí³÷íèé ïîòåíö³àë, íàÿâí³ñòü êâàë³ô³êîâàíèõ ñïåö³àë³ñò³â, ÿê³ ãåíåðóâàëè ïë³äí³ ³äå¿, â äåÿê³ ï³äïðèºìñòâà òàê ³ íå âäàëîñü âäèõíóòè æèòòÿ. Áî íå öå º îñíîâíèì. Îñíîâíå – öå ñïðàâåäëèâ³ ïðèíöèïè, íà ÿêèõ íåîáõ³äíî áóäóâàòè ðèíêîâó åêîíîì³êó. Êîæåí ìîæå, ÿêùî çàõî÷å, îö³íèòè çà øêàëîþ îö³íêè òîâàðè òà ïîñëóãè, ÿê³ â³í îòðèìàâ îñòàíí³ì ÷àñîì. ³äïîâ³äü ³ òàê î÷åâèäíà. Ñòîñîâíî óñï³øíîãî á³çíåñó ò³ëüêè îäèí êîðîòêèé êîìåíòàð. Âàëîâèé âíóòð³øí³é ïðîäóêò (ÂÂÏ) íà äóøó íàñåëåííÿ Óêðà¿íè â 2005 ðîö³ ñêëàäຠïðèáëèçíî ÷îòèðè â³äñîòêà â³ä àíàëîã³÷íîãî ïîêàçíèêà ó ðîçâèíóòèõ êðà¿íàõ. Ïàíîâå ñêåïòèêè, ÂÂÏ â Óêðà¿í³ – öå ñóìà âèðîáëåíèõ òîâàð³â òà ïîñëóã âñ³ìà ô³ðìàìè, â òîìó ÷èñë³ ³ âàøîþ. Òî ÷è º ï³äñòàâè äëÿ ñàìîâäîâîëåííÿ, à íå ïîäàëüøî¿ ñï³ëüíî¿ êîï³òêî¿ ïðàö³? Àäæå âñ³ì çðîçóì³ëî, ùî çà òàêîãî ÂÂÏ â³äíîñíî íîðìàëüíå æèòòÿ ï³äòðèìóºòüñÿ ò³ëüêè çàâäÿêè íàäáàíîìó òà ïîáóäîâàíîìó ïîïåðåäí³ìè ïîêîë³ííÿìè.

Ìàðêåòèíã òà ð³âåíü æèòòÿ

Êîð. Çà òàêèõ ïî÷àòêîâèõ óìîâ, êîëè ÂÂÏ íà äóøó íàñåëåííÿ ó ïîð³âíÿíí³ ç ³íøèìè äåðæàâàìè ïðîñòî ì³çåðíèé, êîëè ìè ìîæåìî ðîçðàõîâóâàòè íà äîñòîéíèé ð³âåíü æèòòÿ? ×è ìîæíà çíàéòè â³äïîâ³äü ñàìå â ô³ëîñîô³¿ ìàðêåòèíãó?

Â.Ì. Ìàðêåòèíã, ÿê ìè ïåðåêîíàëèñü, öå ëîêîìîòèâ ðèíêîâî¿ åêîíîì³êè. Çàäîâîëåííÿ ïîòðåá ëþäåé - ¿¿ ðóø³éíà ñèëà. À îòæå ñàìå ÷åðåç âñå á³ëüøå ³ á³ëüøå ¿õ çàäîâîëåííÿ ìîæëèâèé ïîøóê øëÿõ³â äî çðîñòàííÿ. Ìîâà òóò íå éäå ïðî 12% ùîð³÷íå çðîñòàííÿ ÂÂÏ, ëåâîâó äîëþ â ÿêîìó ñêëàäຠï³äâèùåííÿ ö³í. Óÿâ³òü ñîá³, ñê³ëüêè ðîê³â ïîòð³áíî, ùîá äîñÿãòè õî÷à á äåñÿòî¿ äîë³ íèí³øíüîãî ð³âíÿ ñïîæèâàííÿ ó ðîçâèíóòèõ êðà¿íàõ.

Êîð. Òî ÷è º âèõ³ä?

Â.Ì. Íå çðîçóì³ëî ÷îìó íàø³ åêîíîì³ñòè îð³ºíòóþòüñÿ íà òåìïè çðîñòàííÿ ÂÂÏ ðîçâèíóòèõ êðà¿í. Àäæå â òèõ êðà¿íàõ ïðîáëåìà â òîìó, ùîá çíàéòè íîâ³ íåçàäîâîëåí³ ïîòðåáè. ³äîìî, ùî íàïðèêëàä, ïîòóæí³ñòü àâòîìîá³ëüíèõ çàâîä³â â ªâðîï³ ìàéæå âäâ³÷³ ïåðåâèùóº ðåàëüíèé âèïóñê ñàìå òîìó, ùî â àâòîìîá³ëÿõ âæå çàäîâîëåíà ïîòðåáà. Ó ðÿäîâ³é ñ³ì’¿ â÷èòåëÿ òà ³íæåíåðà, ÿêà ñêëàäàºòüñÿ ç äâîõ ëþäåé, âæå º òðè àâòîìîá³ë³. Öèì ³ îáìåæóºòüñÿ ¿õ âèðîáíèöòâî. Ãðîìàäÿíè íàøî¿ äåðæàâè ãîòîâ³ äî çðîñòàííÿ ñïîæèâàííÿ â ê³ëüêà ðàç³â íà ð³ê.  òîâàðàõ ³ ïîñëóãàõ º ðåàëüíà ïîòðåáà, à îòæå îᒺêòèâí³ óìîâè äëÿ çðîñòàííÿ âèðîáíèöòâà. ×îãîñü íå âèñòà÷àº? Íå âèñòà÷ຠîñü ÷îãî. ßêùî ìîâà éøëà ïðî òåìïè ïàä³ííÿ â ê³ëüêà ðàç³â ùîð³÷íî, òî ñüîãîäí³ ìîâà ïîâèííà éòè íå ïðî åêîíîì³÷íå çðîñòàííÿ, à ïðî åêîíîì³÷íå â³äíîâëåííÿ. ²íøèìè ñëîâàìè, ÿêùî áóäèíîê áóäóºòüñÿ ê³ëüêà ðîê³â, òî ðåìîíò äàõó áóäèíêó, ùî ïðîò³êàº, íå ìîæå çàéìàòè á³ëüøå ÷àñó ÷èì íîâå áóä³âíèöòâî âñüîãî áóäèíêó. Îòæå, ³ òóò ïîòð³áíî çì³íþâàòè ô³ëîñîô³þ. Ñüîãîäí³ òðåáà ãîâîðèòè ïðî òåìïè â³äíîâëåííÿ ñïîæèâàííÿ â 300-400 â³äñîòê³â íà ð³ê, à âæå ïîò³ì ïðî òåìïè åêîíîì³÷íîãî çðîñòàííÿ.

Êîð. Íà äóìêó ñïàäຠïîð³âíÿííÿ äâîõ ñïîñîá³â äëÿ òîãî, ùî ï³äíÿòèñü âãîðó: îäèí - ÿê íà ãîéäàëö³, êîëè ñòð³ìêå ïàä³ííÿ ïðèðîäíî ïåðåõîäèòü â òàêèé æå ñòð³ìêèé ï³äéîì. ² ï³äéîì âãîðó, íàïðèêëàä, àëüï³í³ñòà.

Â.Ì. Âàø ïðèêëàä ä³éñíî ³ëþñòðóº ïðèíöèïîâ³ â³äì³ííîñò³ ïðîöåñó â³äíîâëåííÿ åêîíîì³êè ³ ¿¿ çðîñòàííÿ. Òîáòî, íàñ íå ìîæå âëàøòîâóâàòè îá³öÿíêà åêîíîì³÷íîãî ðîñòó â 12%, ï³ä ÿêèì íàñïðàâä³ ìàþòü íà óâàç³ íå åêîíîì³÷íå çðîñòàííÿ, à åêîíîì³÷íå â³äíîâëåííÿ. Äëÿ ñòð³ìêîãî ï³äéîìó íà ñüîãîäí³ ìè ìàºìî: ïåðøå, ðóø³éíó ñèëó åêîíîì³êè - íåçàäîâîëåí³ ïîòðåáè, äðóãå, íåâèêîðèñòàíèé ëþäñüêèé, ïðîìèñëîâèé ïîòåíö³àë, ðîäþ÷ó çåìëþ. Çàëèøèëîñü ëèøå çíàéòè ëþäåé, çäàòíèõ ïîºäíàòè ö³ ðåàëüí³ ìîæëèâîñò³. Îñíîâí³ ôóíêö³¿ âëàäè íà ñó÷àñíîìó åòàï³ ïîâèíí³ çîñåðåäæóâàòèñü íå â ïåðåðîçïîä³ë³ âæå êèìñü ñòâîðåíîãî, à â êðåàòèâ³, çàáåçïå÷åíí³ ð³âíèõ ìîæëèâîñòåé äëÿ ñâî¿õ ãðîìàäÿí íà îñíîâ³ ïðèíöèï³â ìàðêåòèíãó, òîáòî ñòâîðåíí³ ö³ííîñòåé êîæíèì ãðîìàäÿíèíîì ³ â ¿õ îáì³í³. Ñàìå íå äîòðèìàííÿ öüîãî êëþ÷îâîãî ïðèíöèïó âáà÷àºòüñÿ ïðè÷èíà íåçáàëàíñîâàíîñò³ íàøî¿ åêîíîì³êè ³, ÿê ðåçóëüòàò, ð³âåíü æèòòÿ ãðîìàäÿí, ÿêèé çíà÷íî íèæ÷èé òîãî ð³âíÿ, íà ÿêèé âîíè ìîæóòü ðîçðàõîâóâàòè.

Êîð. Îòæå, çà óìîâ ðåàë³çàö³¿ òàêî¿ ñõåìè ìîæëèâî ðîçðàõîâóâàòè íà òå, ùî âæå çà ê³ëüêà ðîê³â æèòòÿ â Óêðà¿í³ áóäå íåâï³çíàííèì.

Â.Ì. Ùå ê³ëüêà ì³ñÿö³â íàçàä áóëî çíà÷íî ìåíøå ï³äñòàâ äëÿ îïòèì³çìó. Àëå ñüîãîäí³ âñå ñòð³ìêî çì³íþºòüñÿ. Ñòâîðþºòüñÿ íàäçâè÷àéíî ñïðèÿòëèâà àòìîñôåðà äëÿ ñïðèéíÿòòÿ ö³ííîñòåé ðèíêîâî¿ åêîíîì³êè. Çâè÷àéíî, ïðîáëåìà íå âè÷åðïóºòüñÿ ëèøå ï³äíÿòèìè â ö³é ñòàòò³ ïèòàííÿìè. Ïðîáëåìà ìຠá³ëüøå ãðàíåé, êîëüîð³â òà â³äò³íê³â. Âè ìîæåòå ïåðåãëÿíóòè ñòîð³íêó â ²íòåðíåò³ http://www.tsd.com.ua/ äëÿ á³ëüø äåòàëüíîãî îçíàéîìëåííÿ ç ïèòàííÿìè, ÿêèõ ìè ëèøå òîðêàëèñü.

Íà ïî÷àòîê ñòîð³íêè