Андрэй Макаёнак,
нарадзіўся 12.11.1920 г. у вёсцы Борхаў Рагачоўскага
раёна Гомельскай вобласці ў сялянскай сям'і.
Пасля заканчэння
Журавіцкай сярэдняй школы (1938) працаваў
масавіком у раённым Доме культуры. У 1939 г. быў
прызваны ў Чырвоную Армію. У час Вялікай Айчыннай
вайны ўдзельнічаў у баях на Крымскім фронце.
Пасля цяжкога ранення (1942) дэмабілізаваны.
Працаваў у Акаурцкай сярэдняй школе Грузіі
(1942-1943), сакратаром Журавіцкага райкама камсамола
(1944, цяпер у складзе Рагачоўскага раёна),
Гарадзенскага гаркама камсамола (1945), загадчыкам
партыйнага кабінета Магілеўскага чыгуначнага
вузла (1945-1946), памочнікам сакратара Журавіцкага
райкама партыі (1946-1947). У 1949 г. скончыў
Рэспубліканскую партыйную школу пры ЦК КПБ. У
1949-1953 гг. - загадчык аддзела прозы часопіса
«Вожык», у 1966-1978 гг. - галоўны рэдактар часопіса
«Неман». Як сябра дэлегацыі БССР у 1965 г.
удзельнічаў у рабоце XX сесіі Генеральнай
Асамблеі ААН. Дэпутат Вярхоўнага Савета БССР
(1971-1982). Сябра СП СССР з 1949 г.
Узнагароджаны ордэнамі
Працоўнага Чырвонага Сцяга, «Знак Пашаны»,
Кастрычніцкай Рэвалюцыі і медалямі.
Народны пісьменнік БССР
(1977).
Памёр 16.11.1982 г.
Друкуецца з 1946 г. Аўтар п'ес
«На досвітку» (1951, пастаўлена ў 1952), «Выбачайце,
калі ласка!» (апублікавана і пастаўлена ў 1953),
«Каб людзі не журыліся» (1958, пастаўлена ў 1959),
«Лявоніха на арбіце» (апублікавана і пастаўлена
ў 1961), «Зацюканы апостал» (1969, пастаўлена ў 1971),
«Трыбунал» (1970, пастаўлена ў 1970), «Таблетку пад
язык» (апублікавана і пастаўлена ў 1973), «Святая
прастата» (1974, пастаўлена ў 1976, асобнае выданне
пад назвай «Кашмар» у 1979), «Верачка» (1979,
пастаўлена ў 1979), «Пагарэльцы» (апублікавана і
пастаўлена ў 1980), «Дыхайце ашчадна» (1982,
пастаўлена ў 1984). Напісаў аднаактовыя п'есы
«Добра, калі добра канчаецца» (1946), «Перад
сустрэчай», «Жыццё патрабуе» і «Першае пытанне»
(1950), «Крымінальная справа» і «Аксеніна цялушка»
(1951), «На шырокія прасторы» (1958), а таксама
сцэнарыі мастацкіх фільмаў «Шчасце трэба
берагчы» (па матывах аповесці А.Кулакоўскага
«Нявестка», пастаўлены ў 1958), «Рагаты бастыён» (па
п'есе «Лявоніха на арбіце», пастаўлены ў 1964),
тэлефільма «Пасля кірмашу» (пастаўлены ў 1973),
дакументальных фільмаў «У адзінай сям'і» (зняты ў
1957), «Кандрат Крапіва» (зняты ў 1961). Выйшлі
зборнікі п'ес «Перад сустрэчай. Жыццё патрабуе»
(1951), «Камедыі» (1961), «Трыбунал. Зацюканы апостал»
(1971), «П'есы» (1974), «Кінасцэнарыі» (1989). Выдадзены
Выбраныя творы ў 2-х (1980), Збор твораў у 5 тамах
(1987-1990).
Пераклаў п'есы «Дабракі»
Л.Зорына, «Я, бабуся, Іліко і Іларыён» Н.Думбадзе і
Г.Лордкіпанідзе, «Чацвёрты» К.Сіманава і інш.
Лаўрэат Літаратурнай
прэміі імя Янкі Купалы (1962) за п'есу «Лявоніха на
арбіце», Дзяржаўнай прэміі БССР імя Якуба Коласа
(1974) за п'есы «Трыбунал» і «Таблетку пад язык». |
